Từ sự bùng phát và lây lan của dịch cúm gia cầm H5N8 độc lực cao tại châu Á và châu Âu trong năm 2014, tổ chức thú y thế giới đã rút ra được một số bài học trong đó có việc tăng cường và giám sát dịch bệnh động vật trên toàn thế giới là rất cần thiết..Sau sự lây lan của dịch cúm gia cầm chủng H5N8 ở châu Âu và châu Á, tổ chức thú y thế giới (OIE) đã cảnh báo về sự cần thiết của việc tăng cường hệ thống giám sát và phát hiện sớm các bệnh trên động vật hoang dã trong nước và trên toàn thế giới. Tổ chức đề nghị đây sẽ là một mục tiêu chính của chính sách y tế thế giới.

Hàng triệu gia cầm đã bị tiêu hủy trong vòng chưa đầy 11 tháng do chủng cúm mới H5N8. Chủng virus cúm mới này xuất hiện lần đầu tiên tại Hàn Quốc và nó đã nhanh chóng lây lan rộng ở các nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Nhật Bản và gần đây nhất là ba nước thuộc khu vực châu Âu là Đức, Hà Lan, Vương quốc Anh. Mặc dù sự bùng phát của virus cúm mới này đã được kiểm soát nhanh chóng bởi các cơ quan thú y nhưng nó vẫn có những tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế của ngành chăn nuôi gia cầm.

Trong những thập kỷ gần đây, vấn đề toàn cầu hóa của con người ngày một gia tăng, con người di chuyển từ vùng này tới vùng khác một cách dễ dàng ngoài ra việc xuất nhập khẩu các loài động vật, các sản phẩm thương mại cũng đã tăng lên rất nhiều so với thập kỷ trước. Đó chính là một trong số những nguyên nhân làm cho mầm bệnh lan truyền từ nước này sang nước khác trong một khoảng thời gian rất ngắn. Tuy nhiên, những phát hiện gần đây của virus cúm H5N8 tại các nước châu Âu như một lời nhắc nhở đến cộng đồng thế giới rằng một hiện tượng tự nhiên đơn giản như phong trào di cư của các loài chim hoang dã cũng có thể gây ra dịch bệnh trên toàn thế giới.

Cho đến nay vẫn chưa phát hiện bất kì một trường hợp nào của chủng cúm H5N8 trên người. Tuy nhiên, điều quan trọng là đã có rất nhiều cảnh báo về sự đột biến của các chủng cúm gia cầm. Với 75% các bệnh mới xảy ra trên con người được bắt nguồn từ các mầm bệnh lây truyền qua động vật, kể cả động vật nuôi cũng như động vật hoang dã. Chính vì vậy việc bảo vệ sức khỏe cộng đồng gắn bó chặt chẽ với việc bảo tồn sức khỏe động vật.Một sự kiện đang rất được quan tâm hiện nay đó là đại dịch Ebola, do động vật hoang dã mà virus Ebola đã lây lan sang con người và tiếp tục lây lan từ con người sang con người gây ra một hậu quả rất nghiêm trọng.

Trong bối cảnh này, OIE đã Kêu gọi các nước thắt chặt việc quản lý dịch bệnh trên động vật có thể gây những hậu quả nghiêm trọng cho người dân địa phương và nền kinh tế của đất nước, thậm chí nó không chỉ ảnh hưởng ở một khu vực mà là cấp độ toàn cầu.

Từ những kinh nghiệm thu được, tiến sỹ Bernard Vallat - tổng giám đốc của tổ chức cho biết "Các cuộc khủng hoảng trong 20 năm qua, chẳng hạn như những nạn nhân liên quan đến cúm gia cầm H5N1, cúm H7N9, bệnh chân tay miệng, bệnh bò điên và gần đây nhất là bệnh Ebola đã cho chúng ta thấy một sự thật rằng các quốc gia đã phải trả một chi phí cho việc chống lại các bệnh có nguồn gốc từ động vật, số khoản tiền đó không là gì so với việc nhà nước phải chi một khoản rất lớn trong ngân sách để chi trả cho những vấn đề liên quan đến một đại dịch xảy ra trên một hoặc có thể lây lan sang rất nhiều các loài động vật khác nhau".

Chính và vậy, sự có mặt kịp thời của các cơ quan thú y quốc gia có thẩm quyền, nhất là các nước đang phát triển là điều kiện tiên quyết để phát hiện sớm dịch bệnh trên động vật từ đó có những phản ứng nhanh, tránh được sự bùng phát dịch bệnh trên diện rộng. Đây là lý do tại sao mà các tổ chức liên chính phủ có những tiêu chuẩn và công cụ cần thiết để nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức thú y; OIE đã cung cấp cho 180 nước thành viên với các nền tảng cần thiết như nhân lực và tài chính nhằm mục đích tăng cường quản trị hệ thống thú y đồng thời họ cũng nâng cao đào tạo cán bộ thú y và luật thú y.

Song song với những chính sách đó, điều quan trọng cần phải làm là đảm bảo được sự giám sát tối ưu đối với bệnh động vật hoang dã cũng như động vật nuôi.

Tiến sỹ Vallat nói thêm: " các nhà sản xuất các sản phẩm từ động vật, thợ săn, ngư dân và người sử dụng các sản phẩm của tự nhiên cũng là những người rất quan trọng trong việc hợp tác và là nguồn bổ sung cần thiết ở khắp mọi nơi cho các hoạt động phát hiện, tìm kiếm các loài động vật chứa mầm bệnh ở động vật hoang dã trong đó có thủy cầm".

Ở cấp độ quốc tế, các công cụ này đã được phát triển trong suốt mười năm qua nhằm ngăn chặn đại dịch và bệnh có thể lây lan qua nhiều loài động vật khác nhau. OIE PVS Pathway, là một chương trình toàn cầu nhằm cải thiện hiệu suất của dịch vụ thú y quốc gia, các quy định y tế quốc tế do WHO và hệ thống thông tin y tế của thế giới động vật (WAHIS) là một trong những ví dụ cho chính sách của OIE.

Tiến sỹ Vallat còn nói thêm" những chính sách của OIE có giá trị tuyên truyền và đó là sự ưu tiên để đảm bảo những lợi ích của những quốc gia đang phát triển, nơi mà sự bùng nổ nhu cầu protein động vật sẽ mang lại một sự thay đổi sâu sắc trong hệ thống ngành chăn nuôi đó là sự kiểm soát thú y chặt chẽ. Và chúng ta phải làm điều này thật nhanh chóng vì các tác nhân gây bệnh sẽ không bao giờ chờ đợi chúng ta"

Vịt Bầu tổng hợp

Trong báo cáo gửi tổ chức thú y thế giới OIE ngày 03/12, cơ quan thú y nước này thông báo đã phát hiện một ổ dịch lở mồm long móng tại Chungcheongbuk.

ảnh minh họa

Báo cáo này cho biết đã phát hiện 30 con heo có các triệu chứng của bệnh, đã có 574 con heo đã bị tiêu hủy. Đã có 15.884 con gia súc trong vùng bị ảnh hưởng.

Sau đó các mẫu xét nghiệm đã được gửi tới phòng thí nghiệm quốc gia, ở đây các phẩn ứng Elisa và RT-PCR và kết luận virus LMLM chủng O là nguyên nhân gây ra ổ dịch.

Các biện pháp để kiểm soát dịch bệnh đã được thực hiện, trong đó có 130.000 con heo trong vùng đã được tiêm vaccine.

Hiện nguyên nhân của ổ dịch vẫn chưa được công bố.

Ga_8xx

Tuần đầu của tháng 12 năm nay, giá cả thị trường miền Nam nước ta có sự tụt giảm nhẹ về giá các sản phẩm nông nghiệp. Đặc biệt là giá heo hơi tại 2 thị trường lớn là Đồng Bằng Sông Cửu Long và Đông Nam Bộ đều khó bán hơn, với những đàn có chất lượng không tốt giá đã giảm 1.000 - 2.000 đ/kg.

 Giá heo miền Nam giảm nhẹ trong tuần

Trong tuần cũng ghi nhận giá gà lông màu tăng thêm 2.000đ/kg, kết thúc ngày cuối tuần 06/12 giá tại Đồng Bằng Sông Cửu Long có giá 43.000đ/kg.

Giá các mặt hàng con giống đêàu giữ giá so với tuần trước, duy nhất chỉ có giá heo giống giảm nhẹ do biến động của thị trường heo thịt

Sau đây là thông tin một số sản phẩm mà chúng tôi đã tổng hợp được.

Lưu ý: Gà lông màu ở đây là gà lai lương phượng có thời gian nuôi ngắn 70 - 90 ngày.

Ga_8xx

Trong chăn nuôi heo hiện đại ngày nay việc chăm sóc nuôi dưỡng heo thịt không đòi hỏi nhiều công sức, do các công nghệ hỗ trợ tối đa cho quá trình sản xuất nhằm nâng cao năng xuất chăn nuôi và giảm thiểu các chi phí dư thừa không cần thiết.

Tuy nhiên các công nghệ càng hiện đại thì vai trò của các chủ trang trại, những người làm quản lý càng cần những hiểu biết khoa học cũng như biết áp dụng chúng vào thực tế để nâng cao hiệu quả kinh tế và có thể cạnh tranh với xu thế hội nhập sắp tới.

Chăn nuôi heo thịt hiện nay đang rất phát triển, những trang trại công nghiệp với quy mô hàng ngàn con, hàng vạn con giờ đây không còn là điều xa lạ. Các trang trại chăn nuôi thành công cũng rất nhiều, bên cạnh đó cũng có không ít các trang trại chăn nuôi chưa thực sự hiệu quả do chưa nâng cao được sức sản xuất, quản lý dịch bệnh và đầu ra bấp bênh.

Để có được một trang trại chăn nuôi hiệu quả ta cần đặc biệt chú trọng tới dinh dưỡng trong quá trình chăn nuôi do đây là một tác nhân hết sức quan trọng, nó chiếm gần 70% tổng chi phí sản xuất.

Việc cân đối các chất dinh dưỡng trong khẩu phần phù hợp với từng lứa tuổi từng giai đoạn phát triển của heo đã và đang được nghiên cứu và áp dụng vào thực tế giúp cho ngành chăn nuôi có bước nhảy vọt trong năng xuất và chất lượng.

Nhu cầu về Protein và các acid amin là quan trọng nhất trong chăn nuôi heo thịt công nghiệp với các giống cao sản có khả năng sản xuất lớn, việc đáp ứng nhu cầu của giống để phát huy hết tiềm năng di truyền đang là bài toán cho tất cả các nhà khoa học về dinh dưỡng.

Đối với chăn nuôi heo nước ta hiện nay, các sản phẩm thức ăn chăn nuôi hỗn hợp đang được đưa về tận trại kể cả những vùng cao, vùng có trình độ chăn nuôi chưa phát triển. Việc lựa chọn thức ăn cho heo đang là bài toán rất khó đối với mỗi trang trại.

Để biết được nên lựa chọn sản phẩm nào cho chăn nuôi, giai đoạn khác nhau nên sử dụng thức ăn như thế nào. Ta cần hiểu được nhu cầu dinh dưỡng của từng giai đoạn của heo thịt.

Cân bằng acid amin trong khẩu phần để nâng cao  hiệu quả sử dụng Protein là vấn đề vô cùng quan trọng, do việc hấp thu các protein phụ thuộc lớn vào nồng độ các acid amin trong thưc ăn.

Việc cân bằng acid amin trong thức ăn giúp heo có thể hấp thu tối đa lượng protein được cung cấp trong thức ăn làm giảm các chi phí trong chăn nuôi và nâng cao sức sản xuất cũng như quá trình sinh trưởng của heo.

Các acid amin được sung trong thức ăn nếu không được sử dụng hết chúng bị ôxy hóa để tạo ra năng lượng và các acid amin không được dự trữ trong cơ thể, sự thiếu hụt một acid amin trong khẩu phần ăn sẽ ngăn cảm quá trình tổng hợp protein.

Do đó sự mất cân bằng của acid amin trong thức ăn làm con vật mất tính ngon miệng, giảm sinh trưởng và phát triển gây thiệt hại kinh tế rất nặng nề.

Ngoài ra, việc tổng hợp protein trong cơ thể còn phụ thuộc vào tỷ lệ các acid amin trong khẩu phần, nếu thiếu một trong số các acid amin thì quá trình tổng hợp bị dừng lại gây rối loạn tiêu hóa và nếu một acid amin không thay thế có trong khẩu phần thức ăn ít hơn mức quy định thì việc tổng hợp protein bị gián đoạn do thiếu acid amin và khi đó các acid amin còn lại bị ô xy hóa tạo năng lượng làm con vật giảm tính thèm ăn và giảm hiệu quả kinh tế.

Cân bằng acid amin ảnh hưởng tới hấp thu protein

Trên các giống heo địa phương cần chú ý thêm về acid amin Arginine, acid amin này có thể được tổng hợp nội sinh từ cơ thể heo tuy nhiên sự tổng hợp này thường không đủ do một phần lớn arginine được tổng hợp bị phân hủy ở gan bởi enzym arginase, và trong sữa đầu cũng như sữa của heo mẹ thường thiếu acid amin này (thiếu khoảng 40%) do đó ở heo con arginine là acid amin thiết yếu còn đối với heo thịt thì đây không phải acid amin thiết yếu.

Bảng trên được thực hiện với: 

Giới tính hỗn hợp (tỷ lệ giữa lợn thiến và cái hậu bị là 1:1) cho lợn có tỷ lệ tăng nạc trung bình khá (325g nạc không dính mỡ/ngày) và có trọng lượng từ 20-120 kg.

Giả sử ME là 96% DE; Mức protein thô này trong khẩu phần ngô-khô dầu đỗ tương, ME chiếm 94-96% DE .

Mức protein thô áp dụng cho khẩu phần ngô - khô dầu đậu tương. Đối với lợn từ 3-10kg khẩu phần có sản phẩm huyết tương khô và/ hoặc sữa khô, thì mức protein sẽ nhỏ hơn số lượng đưa ra 2-3%.

Nhu cầu amino axit tổng số dựa trên các khẩu phần sau: lợn 3-5kg, khẩu phần ngô - khô dầu đỗ tương có chứa 5% huyết tương khô và 25-50% sản phẩm sữa khô; heo 5-10kg, khẩu phần ngô - khô dầu đỗ tương có chứa 5-25% sản phẩm sữa khô; lợn 10-120kg, khẩu phần ngô - khô dầu đỗ tương.

Việc cân bằng acid amin trong khẩu phần:

- Tăng tốc độ tăng trưởng

- Giảm FCR

- Giảm protein tổng số trong thức ăn

- Giảm N trong chất thải, hạn chế ô nhiễm môi trường.

Tuy nhiên việc cân bằng các acid amin cần chú ý tới hiệu quả kinh tế do các acid amin tổng hợp có giá thành rất cao có thể ảnh hưởng tới giá thức ăn chăn nuôi do vậy cần tính toán hợp lý và phù hợp với hiệu quả mang lại.

Ga_8xx

 Sau một tháng 11 giá cả các sản phẩm chăn nuôi duy trì khá ổn định, tuần đầu của tháng 12 giá các mặt hàng đều vẫn giữ ở mức cao. Trong tuần ghi nhận giá gà thịt công nghiệp (gà trắng) có mức tăng đáng kể, kết thúc ngày 07/12 giá gà thịt công nghiệp thu mua tại trại ở Vĩnh Phúc có giá 35.000đ/kg

Giá gà trắng tăng mạnh trong tuần

Giá heo siêu tại các thị trường lớn vẫn giữ khá ổn định và có sự tăng nhẹ vào cuối tuần, tại Hưng Yên giá heo siêu nuôi công nghiệp xuất bán tại trại với giá 53.500đ/kg, tại thị trường Vĩnh Phúc giá heo lai đẹp được thu mua với giá 46.500đ/kg.

Giá con giống ở tất cả các thị trường trong tuần vừa qua vẫn duy trì ở mức độ ổn định,  chỉ có giá heo giống tăng nhẹ do tác động của giá heo thịt.

Sau đây là thông tin giá cả thị trường miền Bắc nước ta được chúng tôi tổng hợp.

Chú ý:

- Heo lai đẹp là heo có tỉ lệ máu ngoại từ 3/4 đến 7/8 trở lên.
 - Heo lai xấu là heo có tỉ lệ máu nội cao.
- Giá heo siêu giống là giá của heo giống xách tai 7-10kg.

 Ga_8xx

Theo thông tin chúng tôi nhận được từ MOA về giá cả thị trường bán buôn ở Trung Quốc trong tuần 04 tháng 11 vừa qua, giá thịt bò, thịt heo có mức tăng nhẹ, trong khi đó thịt cừu duy trì ở mức ổn định so với tuần trước và tăng hơn 4 nhân dân tệ/kg so với tháng 10, các sản phẩm còn lại có mức giảm nhẹ.

Sau đây là tổng hợp giá cả thị trường Trung Quốc trong tuần.

Giá cả thị trường Trung Quốc so với tuần trước

Giá cả thị trường Trung Quốc so với tháng trước

Biểu đồ chi tiết giá từng mặt hàng biến động trong tuần 

Giá thịt Heo biến động trong tuần 04/11/2014

Giá thịt bò biến động trong tuần 04/11/2014

Giá thịt gà biến động trong tuần 04/11/2014

Giá trứng gà biến động trong tuần 04/11/2014

Giá thịt cừu biến động trong tuần 04/11/2014

 Ga_8xx

Công ty TNHH thương mại sản xuất Me Non được thành lập vào tháng 4 năm 2000 tại TPHCM, chuyên nghiên cứu và sản xuất các chất phụ gia giúp cải thiện, nâng cao tính thèm ăn và khả năng tiêu hóa thức ăn của vật nuôi.

Cần tuyển: Cán bộ kỹ thuật – chuyển giao khoa học kỹ thuật: 10 người
Giám đốc Kinh doanh: 01 người
Giám đốc kỹ thuật: 01 người

Yêu cầu:

Nam/nữ tốt nghiệp ĐH/CĐ
Chuyên nghành: Chăn nuôi, Chăn nuôi – Thú Y, Thú y, Dinh dưỡng thức ăn, Quản trị kinh doanh, Market tinh....

Địa điểm làm việc: các tỉnh thuộc khu vực Miền Bắc

Mô tả công việc:

- Thực hiện phát triển thị trường của công ty
- Chuyển giao khoa học kỹ thuật tiên tiến cho người sản xuất
- Quản lý và điều phối hệ thống đại lý trên địa bàn

Quyền lợi: Thu nhập hấp dẫn, có cơ hội thăng tiến.
Mức lương: Theo thỏa thuận và theo năng suất, vị trí công việc.

Mọi chi tiết xin liên hệ:
Trung tâm Tư vấn sinh viên – Trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
Điện thoại 02803 652 927 hoặc 0912 551 563, email: tttvsv.tuaf @gmail.com
Hoặc trực tiếp tìm hiểu tại: văn phòng công ty lô 2, KCN Phú Thị, Gia Lâm, Hà Nội

Toàn lê

Trong báo cáo OIE nhận đươc hôm qua ngày 04/12/2014, cơ quan thú y Ấn Độ thông báo nước này đã phát hiện thêm một ổ dịch cúm gia cầm mới.

Virus cúm lần này được phát hiện là chủng H5N1, được kết luận bởi Viện nghiên cứu quốc gia các dịch bệnh nguy hiểm trên động vật, bằng phương pháp RT-PCR.

Ổ dịch được phát hiện tại Kerala vào ngày 28/11/2014, đã có 500 con vịt bị chết và ảnh hưởng tới 5.500 con gia cầm trong làng.

Trước đó cụng tại Kerala cũng đã sảy ra 5 ổ dịch cúm gia cầm tính từ 20/11/2014. Gần đây nhất tại huyện Alappuzha thuộc bang Kerala đã có 2.554 con vịt bị chết và 26.746 con gia cầm bị tiêu hủy vì dịch cúm gia cầm.

Hiện một khu vực có bán kính 10km tính từ vùng dịch đã được thiết lập nhằm kiểm soát và khống chế dịch bệnh.

Hiện nguyên nhân của ổ dịch vẫn chưa được công bố.

Ga_8xx

Trong báo cáo theo dõi số 3 gửi tổ chức thú y thế giới (OIE) ngày 03/12/2014, cơ quan thú y Hà Lan thông báo nước này phát hiện thêm 2 ổ dịch cúm gia cầm mới.

Ảnh minh họa

Cả 2 ổ dịch đều được phát hiện cuối tháng 11/2014 tại Overijssel (21/11) và ở Zuid-Holland (29/11), đã có 42.600 con gia cầm bị tiêu hủy trong báo cáo lần này.

Ổ dịch tại Overijssel được cho là do sự lây lan của ổ dịch tại Kamperveen, các trang trại tại đây cách trung tâm ổ dịch 1km mặc dù đã có các biện pháp phòng dịch nhưng tới ngày 21/11 đã phát hiện 100 con gia cầm có dấu hiệu của bệnh và 14.600 con gia cầm đã bị tiêu hủy.

Ổ dịch tại Zuid-Holland được phát hiện ngày 29/11 tại một nông trại với 25 con gia cầm có biểu hiện của bệnh và ảnh hưởng tới 28.000 con gia cầm.

Sau khi các mẫu kiểm tra tại phòng thí nghiệm của Viện thú y trung ương (CVI) bằng các phản ứng PCR đã cho kết quả dương tính với virus cúm gia cầm chủng H5N8.

Tất cả số gia cầm bị ảnh hưởng đều bị tiêu hủy với mục đích phòng dịch bệnh lây lan.

Một khu vực có bán kính 10km đã được thiết lập nhằm kiểm soát và khống chế dịch bệnh.

Ga_8xx

Chăn nuôi heo nái từ trước đến nay luôn là chủ đề được rất nhiều người quan tâm và chú trọng. Thành công của chăn nuôi heo nái quyết định rất lớn tới năng suất cũng như lợi nhuận của mỗi cơ sở chăn nuôi và nó cũng phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nhau từ con giống, kỹ thuật, điều kiện chăm sóc nuôi dưỡng cho đến phòng và quản lý mầm bệnh…

Một số ít trong các yếu tố trên có vai trò quyết định đến thành công của việc chăn nuôi heo nái nói riêng và kết quả chăn nuôi của toàn trại nói chung. Vấn đề quản lý mầm bệnh trên heo nái là 1 yếu tố như thế.

Thông thường chỉ có 1 số bệnh chính hay gặp trên heo nái như sau:

- Bệnh sót nhau.

- Bệnh sốt sữa.

- Bệnh viêm vú, viêm tử cung, mất sữa.

- Bệnh bại liệt.

- Hiện tượng heo nái chậm động dục trở lại.

Dưới đây là 1 số thông tin cơ bản về mỗi bệnh giúp những người chăn nuôi hiểu và khống chế phần nào thiệt hại do chúng gây ra.

1. Bệnh sót nhau

Trong quá trình sinh đẻ bình thường của heo mẹ, sau khi sổ thai (heo con sổ ra ngoài) 10-60 phút thì nhau thai sẽ ra ngoài. Nếu quá thời gian trung bình kể trên mà nhau thai không được đẩy ra ngoài thì được gọi là sót nhau.

Cấu tạo tử cung heo (ảnh minh họa)

Căn cứ vào mức độ của bệnh mà có thể chia ra như sau

- Thể sót nhau hoàn toàn: Toàn bộ hệ thống nhau thai còn dính với niêm mạc tử cung ở cả 2 sừng tử cung.

- Thể sót nhau không hoàn toàn: phía sừng tử cung không chứa thai thì nhau thai con đã tách khỏi niêm mạc tử cung. Sừng tử cung bên có thai thì nhau thai còn dính chặt với niêm mạc tử cung mẹ.

- Thể sót nhau từng phần: một phần của màng nhung hay 1 ít núm nhau con còn dính với niêm mạc tử cung, còn đa phần màng thai đã tách khỏi niêm mạc tử cung.

Nguyên nhân gây bệnh?

- Heo nái bị viêm niêm mạc tử cung nên sau khi đẻ nhau không ra hết.

- Can thiệp vội vàng, thô bạo, không đúng kỹ thuật nên nhau thai bị đứt và sót lại.

- Tử cung co bóp kém không đẩy được nhau thai ra được. Nguyên nhân làm cho tử cung co bóp kém có thể là:

+ Heo nái quá già, đẻ nhiều đuối sức.

+ Trong thời gian có thai heo mẹ ít vận động, nhất là giai đoạn cuối thai kỳ.

+ Khẩu phần ăn thiếu khoáng, nhất là Canxi.

+ Con heo mẹ quá gầy hoặc quá béo.

+ Quá nhiều bào thai, bào thai quá to, dịch thai quá nhiều dẫn đến cỏ tử cung mở quá độ, giảm đàn tính và sự co bóp.

+ Tất cả những ca đẻ khó → ảnh hưởng đến quá trình co bóp của tử cung → giảm sức rặn của con mẹ.

Bệnh biểu hiện như thế nào?

Heo bị sót nhau thường biểu hiện triệu chứng không rõ ràng:

- Heo mẹ không yên tĩnh, hơi đau đớn, thỉnh thoảng rặn, thân nhiệt hơi tăng, heo thích uống nước (nhờ vào kinh nghiệm chăm sóc cũng như theo dõi trong quá trình chăm sóc thực tế mà ta biết được lượng nước heo uống có nhiều hơn bình thường hay không).

- Từ cơ quan sinh dục của heo mẹ luôn thải ra dịch màu nâu.

Biện pháp khắc phục

- Chăm sóc, nuôi dưỡng heo nái đúng quy trình kỹ thuật, đáp ứng nhu cầu chuồng trại, vận động, thức ăn và dinh dưỡng.

- Can thiệp kịp thời (ngay khi phát hiện ra heo mẹ có những dấu hiệu bệnh, không để quá muộn), đúng kỹ thuật (không quá mạnh tay → tránh những tổn thương → sót nhau).

- Tiêm thuốc Oxytoxin dưới da để kích thích co bóp tử cung đẩy nhau ra hết.

- Sau khi nhau ra, dùng thuốc tím nồng độ 0,1% hoặc nước muối 0,9% để rửa tử cung trong ba ngày liên tục.

2. Bệnh sốt sữa (bệnh liệt nhẹ sau sinh)

Là 1 bệnh phát sinh đột ngột, nhanh chóng gây nhiều nguy hiểm cho heo mẹ sau khi sinh. Bệnh gây ra cho con vật tình trạng mất cảm giác, tê liệt ở các chân, ruột, họng và gây rối loạn tất cả các phản xạ có và không có điều kiện.

Nguyên nhân gây bệnh

- Heo nái sốt sữa do nhau thai ra không hết, nhau thai ở trong tử cung sẽ tiết ra hoocmon follienlia, làm ức chế sự phát sinh của hoocmon prolactine nên tuyến vú không phát triển được gây sốt sữa.

- Do tử cung và vú bị nhiễm trùng.

- Do thức ăn mất cân đối thành phần và giá trị dinh dưỡng, nhất là đạm, khoáng.

Biện pháp khắc phục

- Nếu sốt sữa do nhau thai ra không hết thì dùng dung dịch Gluconat canxi 10% tiêm tĩnh mạch với liều 20ml/con hoặc tiêm dung dịch Oxytoxin với liều 10 - 20 UI/con hoặc có thể dùng dung dịch Ergotin tiêm bắp với liều 0,3 - 0,5mg/con.

- Nếu sốt sữa do thiếu canxi thì dùng dung dịch Gluconat canxi 10% tiêm tĩnh mạch với liều 20 - 40ml/con.

- Nếu sốt sữa do thiếu vitamin C thì có thể tiêm 200ml nước cất cộng với 5ml vitaminC/con/ngày.

- Khi thấy heo trở lại trạng thái bình thường nhưng vẫn ít sữa thì có thể tiêm dung dịch Thyrosin ngày một lần, với liều 1ml/con/ngày.

3. Bệnh viêm vú, viêm tử cung, mất sữa

(Các bạn có thể xem thông tin chi tiết tại bài viết: “hội chứng viêm vú, viêm tử cung, mất sữa (MMA) trên heo nái” của chúng tôi.)

4. Bệnh bại liệt sau sinh

Là bệnh mà heo mẹ mất khả năng vận động sau thời gian sổ thai.

Nguyên nhân gây bệnh

- Do thai quá to, tư thế và chiều hướng của thai không bình thường.

- Quá trình thủ thuật kéo thai quá mạnh hay không đúng thao tác…

→Từ đó gây tổn thương thần kinh tọa hoặc ảnh hưởng đến đấm rối hông khum → heo mẹ bại liệt.

Biểu hiện bệnh

- Lúc đầu heo mẹ đi lại khó khăn, về sau không đứng lên được mà nằm bẹp 1 chỗ.

- Bệnh thường kế phát với 1 số bệnh ở hệ tiêu hóa, hô hấp như: chướng bụng đầy hơi, viêm phế quản cấp.

- Nếu bệnh kéo dài, con vật dễ bị loét từng mảng da phía tiếp xúc với nền chuồng.

- Sau 3-4 tuần con vật gầy dần và chết.

Biện pháp khắc phục

- Thao tác can thiệp kịp thời, đúng kỹ thuật.

- Để con vật nằm trên nền chuồng có đệm rơm, rạ hay cỏ khô dày và sạch.

- Hằng ngày trở mình cho heo mẹ → tránh bầm huyết, hoại tử da và kế phát với chướng bụng, đầy hơi.

- Tăng cường thức ăn có bổ sung nguyên tố vi lượng nhất là Canxi và Photpho.

- Dùng các loại dầu nóng xoa bóp mạnh 2 chân cho heo mẹ.

- Tiêm gluconat canxi hay clorus canxi, kết hợp với vitamin B1, strchnin. Đồng thời kết hợp với phương pháp châm cứu.

5. Hiện tượng chậm động dục trở lại của heo nái

Sau khi cai sữa cho heo con, thông thường heo mẹ sẽ động dục trở lại vào ngày thứ 4-7 (chiếm 85-90%). Nếu 10 ngày sau khi cai sữa heo con mà không thấy heo nái động dục trở lại thì heo nái đó gọi là chậm động dục trở lại. Bệnh thường gặp tại các cơ sở chăn nuôi heo nái có điều kiện nuôi dưỡng kém.

Nguyên nhân

- Do thức ăn có giá trị dinh dưỡng thấp, thành phần dinh dưỡng mất cân đối, thức ăn hôi mốc, có nhiều độc tố...

Ví dụ như:

+ Thức ăn nhiều chất bột; đường hoặc thiếu đạm và vitamin A,D,E → buồng trứng heo nái chậm phát triển → chậm hay không động dục; thai yếu và quái thai.

+ Thức ăn hôi mốc → sinh độc tố →gây ngộ độc cho heo → sẩy thai, chậm động dục, đẻ ít con.

- Do heo mắc các bệnh sinh sản như: Những bệnh nhiễm trùng đường máu hay đường sinh dục, bệnh tai xanh, bệnh thai gỗ… → tổn thương trên tử cung → ảnh hưởng đến sự phân tiết hormon, viêm buồng trứng → chậm động dục.

- Do chuồng trại chật hẹp, heo mẹ không thường xuyên được đi lại vận động nên sinh ra béo mập và làm cho cơ quan sinh dục không phát triển. Chuồng nuôi quá nhiều heo gặp thời tiết nắng nóng kéo dài cũng có thể làm rối loạn sinh sản.

- Do lai tạo đồng huyết, cận huyết → giống heo bị thoái hóa, chậm sinh, vô sinh. heo nái có chửa sẽ khó đẻ, thai yếu và dễ sinh ra các quái thai...

- Do nội tiết bên trong cơ thể heo: Nhiều trường hợp trên buồng trứng có u nang và những u nang này dẫn đến việc khả năng heo không sinh sản là 4%.

- Do nhiều nguyên nhân khác dẫn đến → rối loạn hormon sinh sản → thể vàng không tiêu biến đi như bình thường → nồng độ hoocmon Progesteron tăng cao → ức chế tiết hoocmon LH và FSH → ức chế quá trình động dục → heo mẹ chậm động dục trở lại.

Cách phòng

- Phòng ngừa bằng dinh dưỡng: Cho heo ăn với khẩu phần thức ăn cân đối đạm, canxi và vitamin, nhất là vitamin E.

- Chăm sóc quản lý: Cai sữa cho heo con lúc 3-5 tuần tuổi và cho heo nái tiếp xúc với heo đực giống từ ngày đầu cai sữa heo con.

- Sử dụng kích dục tố tiêm cho heo nái → thúc đẩy nhanh quá trình động dục lại.

Khắc phục

- Kiểm tra lại thức ăn cho heo xem thức ăn có đảm bảo chất lượng hay không để có thể kịp thời loại bỏ thức ăn hôi mốc và cân đối lại các thành phần và giá trị dinh dưỡng như: chất bột, đường, đạm, khoáng cho hợp lý.

- Cần bổ sung thức ăn giàu dinh dưỡng cho heo, nhất là đạm, khoáng, vitamin. Các chất này có nhiều trong thịt, cá, trứng, tôm, cua, khô dầu đậu, đỗ, dầu cá, bí đỏ, giá đỗ nảy mầm, rau xanh non ngon,...

- Bổ sung vào cám cho heo ăn hàng ngày các loại thuốc bổ trợ như vitamin A, D, E, C, B.complex…

- Tiêm thuốc kích dục tố eCG và hCG cho heo nái. Ngoài ra, có thể tiêm eCG và Estrogen để điều trị bệnh chậm động dục sau cai sữa của heo nái.

- Nếu lần 1 không đậu thì tiếp tục cho phối lần 2, nếu đã qua 2 lần phối giống mà vẫn không đậu thì nên loại thải.

Như vậy, quá trình chăm sóc heo mẹ sau khi sinh luôn tiềm ẩn những nguy cơ rủi ro rất lớn. Việc nắm được căn bản nguyên nhân, biểu hiện của bệnh cũng như hướng xử lý của mỗi bệnh sẽ là cơ sở giúp chúng ta chủ động trong công tác kiểm soát, điều trị bệnh. Từ đó giảm thiểu tối đa mọi thiệt hại đáng kể do bệnh gây ra.

VietDVM.Team