Trong tuần cuối cùng của tháng 08 vừa qua thị trường miền Bắc nước ta vẫn duy trì ổn định ở mức khá. Giá cả các sản phẩm chăn nuôi đang duy trì mức lợi nhuận tốt cho người chăn nuôi. trong tháng 08 vừa qua chỉ có giá gà trắng nuôi công nghiêp là có sự biến động lớn về giá (giao động từ 44.000đ/kg xuống còn 38.000đ/kg).  Giá gà trắng công nghiệp những ngày cuối tháng được báo giá 38.000đ/kg tại các trang trại, với mức giá như vậy người chăn nuôi vẫn có lãi 2.000 đ/kg.  Trong tuần còn chứng kiến giá heo thịt các thị trường có sự tăng nhẹ.

 Chăn nuôi gà trắng công nghiệp

Chú ý: -Heo lai đẹp là heo có tỉ lệ máu ngoại từ 3/4 đến 7/8 trở lên.
              -Heo lai xấu là heo có tỉ lệ máu nội cao.
              -Giá heo siêu giống là giá của heo giống xách tai 7-10kg.

     Ga_8xx 

Bệnh Newcastle là bệnh truyền nhiễm lây lan nhanh xảy ra trên gia cầm, đặc trưng bởi tỷ lệ mắc bệnh cao, tỷ lệ chết lớn. Nhắc đến Newcastle là nhắc đến những thiệt hại không hề nhỏ cho ngành chăn nuôi, nhắc đến rất nhiều công trình nghiên cứu và những con số thống kê khổng lồ.

Ở Việt Nam, bệnh Newcastle thường xảy ra trên gà ở mọi lứa tuổi vào tất cả các mùa trong năm. Vì vậy, việc phòng chống bệnh trở thành một vấn đề đáng quan tâm trong chăn nuôi gà nói riêng và chăn nuôi gia cầm nói chung.

Ảnh minh họa virus gây bệnh newcastile (nguồn internet)

Cho đến nay, việc sử dụng vaccine vẫn là lựa chọn tốt nhất để kiểm soát mầm bệnh. Tuy nhiên làm sao để biết loại vaccine đang sử dụng có đủ để bảo vệ vật nuôi của bạn khỏi mầm bệnh hay không? Đa phần các trang trại lớn nhỏ đều thường gửi mẫu máu đi xét nghiệm để kiểm tra định kỳ hàm lượng kháng thể Newcastle sau khi tiêm chủng.

Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn cụ thể cách đọc hiểu kết quả xét nghiệm, điều tưởng như đơn giản nhưng lại khá xa lạ với nhiều người chăn nuôi - những người mà đáng ra là phải rõ hơn ai hết.

Mục đích của xét nghiệm

 Đánh giá hiệu quả của việc sử dụng vaccine (có kháng thể Newcastle trong máu hay không, nếu có thì nồng độ đó có đủ bảo vệ đàn gia cầm nhà bạn hay không).

Cách tiến hành

 Lấy mẫu máu ngẫu nhiên với một số lượng nhất định sao cho đại diện được cho toàn đàn; sau đó bảo quản và gửi kèm các thông tin sau cùng với mẫu:

+ Tên chủ trại, địa chỉ.

+ Loại gia cầm (ví dụ: gà Ai Cập)

+ Tuổi gia cầm lúc lấy máu, thời gian làm vaccine, loại vaccine đã sử dụng.

+ Ngày lấy máu, số lượng mẫu.

Cách đọc kết quả

 GMT: Geometic Mean Titer – Hiệu giá kháng thể trung bình.

%CV: Coefficient of Variation – Hệ số phân tán.

Ví dụ: Ta có kết quả như sau

Nhìn vào kết quả trên ta có kết luận:
Các số từ 0 đến 15 là thang mức hiệu giá kháng thể Newcastle có trong máu gà, như trong bảng ta thấy trong tổng số 16 mẫu máu có 2 mẫu có mức hiệu giá kháng thể là 7, 10 mẫu là 8, 1 mẫu là 9, 2 mẫu là 10 và 1 mẫu là 11. Trung bình lại, hiệu giá kháng thể trung bình (GMT) là 8.38. Cũng từ bảng ta thấy hệ số phân tán CV% là 12.99 nhỏ hơn tiêu chuẩn (là 15%). Từ hai điều trên ta chẩn đoán kháng thể Newcastle trong máu gà đủ hàm lượng để bảo vệ toàn đàn.

Trong 1 số trường hợp, nếu có 1-2 mẫu có hiệu giá kháng thể quá cao (lớn hơn 12) tức là lượng kháng thể cao quá mức bình thường, khi đó nguyên nhân có thể là do trại đang có vần đề về newcastle và khuyến cáo nên kiểm tra lại để có kết quả chính xác.

VietDVM team

Tổ chức WPSA tại Vương Quốc Anh thông báo hội nghị khoa học lần thứ 31 về gia cầm với nội dung "Sản xuất gia cầm bền vững ở châu Âu"  được tổ chức tại Chester - Anh từ ngày 8 đến ngày 10 tháng 09 năm 2014 tới đây.

Queen hotel tại Chester nơi diễn ra hội nghị.

Tính bền vững của sản xuất gia cầm ở châu Âu bao gồm tất cả các yếu tố cần thiết để tạo ra một ngành công nghiệp bền vững. Hội thảo này nhằm mục đích tìm hiểu, sau đó xác định hướng phát triển bền vững cho ngành chăn nuôi gia cầm trong bối cảnh hiện nay và trả lời những câu hỏi xung quanh chủ đề làm thế nào chúng ta đạt được một ngành công nghiệp gia cầm bền vững ở châu Âu.

Hội thảo hứa hẹn sẽ cung cấp những thông tin, tìm ra khó khăn, và đưa ra các giải pháp cho những người quan tâm, trong việc giúp tạo ra một ngành công nghiệp gia cầm bền vững. Chương trình sẽ bàn sâu về 3 nội dung quan trọng trong chăn nuôi bền vững đó là môi trường, xã hội và kinh tế.

Hội thảo sẽ bắt đầu lúc 12h ngày thứ hai 8 - 9- 2014 và kết thúc với bữa trưa (12h) hôm thứ tư ngày 10 - 09 - 2014.

Đăng ký tham gia

Các bạn quan tâm có thể đăng ký tham gia hội nghị tại đây: 

www5.shocklogic.com/scripts/jmevent/Registration.asp?Client_Id='CTD'&Project_Id='1409PSS'&A=&Language_Code=&role=

Gửi bài viết và bài phát biểu tới hội nghị

- Gửi bài viết: Các bài viết tham luận gửi tới hội nghị có thể xem chi tiết tại đây:

 www.wpsa-uk.com/cms-files/Guide_for_Poster_Abstracts-31PSS.pdf

- Gửi bài phát biểu tới hội nghị (chỉ dành cho khách mời) xem chi tiết tại đây: 

www5.shocklogic.com/scripts/jmevent/Abstract.asp?Client_Id='CTD'&Project_Id='140908'&Form_Id=1&Language_Code=

Tóm tắt  nội dung của hội nghị
Ngày 01:
Khai mạc do chủ tịch WPSA tại Anh tiến sĩ Victoria Sandilands phát biểu

    Phần 01: Tạo một ngành chăn nuôi ổn định

    Phần 02: Kinh tế học về sản xuất bền vững.

Ngày 02:

   Phần 03: Con người như một nguồn tài nguyên bền vững.
   Phần 04: Vai trò dinh dưỡng trong phát triển bền vững.
   Phần 05: Cúm gia cầm với sức khỏe con người.
   Phần 06: Vai trò của di truyền học và nhân giống trong phát triển bền vững.

Ngày 03
   Phần 07: Tính bền vững về môi trường
   Phần 08: Chương trình quét Horizon
   Bế mạc
   Ăn trưa lúc 12h

Ga_8xx tổng hợp

Giá cả tuần này nhìn chung không có nhiều biến động so với tuần trước, đáng kể chỉ có giá gà lông màu giảm từ 3000-4000 đồng/kg. Với mức giá này, người chăn nuôi tại các tỉnh phía nam vẫn có lãi dù không cao.

Như vậy, thị trường gà lông màu miền nam từ đầu năm đến nay nhìn chung vẫn chưa tốt. Sau khi lỗ nặng hồi đầu năm do dịch cúm gia cầm, đến giữa năm giá có nhỉnh hơn một chút và đến bây giờ lại có xu hướng giảm.

Dưới đây là giá cụ thể của từng loại vật nuôi đã được phóng viên của chúng tôi kịp thời cập nhật lại.

 Hoa Đá

Israel là nước có sản lượng sữa trung bình cao nhất thế giới, gần 12.000 kg/con/năm, mặc dù khí hậu ở Israel rất nóng. Một chuyên gia của bộ nông nghiệp, ông Steven Rosen thuộc Bộ Nông nghiệp Israel đã giải thích cách thức để đạt được điều này trong một thời gian ngắn.

Với diện tích bề mặt là 22.000 km2, phía nam được bao phủ bởi sa mạc. Các nhà máy sữa và các trang trại bò sữa chủ yếu tập trung ở bờ biển phía tây và khu vực phía bắc trong đó có những trang trại thấp hơn mực nước biển 400m. Số lượng các trang trại bò sữa giảm nhanh chóng từ khoảng 1.400 trại năm 1995 xuống còn 950 trại năm 2011. Tuy nhiên sản lượng sữa trung bình hàng năm của mỗi trang trại đều tăng từ 800 năm 1999 lên đến 1.400 năm 2011.

 số trang trại bò sữa và quy mô trang trại bò sữa tại Israel

Sản lượng xuất sắc
Sản lượng dự kiến sẽ tăng ở khắp mọi nơi trên thế giới, trong khi Israel đã đi trước với gần 12.000 kg sữa bình quân đầu người trong năm 2010.  Trong năm 2012, sản lượng quốc gia là 1,388 triệu lít sữa bò; 8,8 triệu lít sữa cừu và 11,4 triệu lít sữa dê. Đàn bò sữa bao gồm 124.000 con bò Israeli Holstein được cải thiện di truyền để thích ứng với khí hậu địa phương và bệnh tật.

 Sản lượng sữa tại Israel và thế giới

Chăn nuôi bò sữa và sản xuất sữa của Israel là một ngành công nghiệp có kế hoạch, có hệ thống hạn ngạch, giá cả được kiểm soát cũng như các bộ luật dành riêng cho ngành sữa được thực thi nghiêm ngặt. Cứ một vài năm, chính phủ lại thực hiện một cuộc khảo sát toàn quốc để kiểm soát thị trường và thiết lập lại giá tiêu dùng.

Tự động hóa
Trong mỗi hợp tác xã hầu hết các trang trại sử dụng hệ thống tự động vắt sữa, tự động cho ăn TMR (khẩu phần hỗn hợp) nhiều như họ muốn. Điều đó giúp nâng cao khả năng tiêu thụ lượng thức ăn khô và sức khỏe đàn gia súc. Ngày nay, nhiều trang trại bò sữa sử dụng máy Afilab để phân tích chất béo, protein và số lượng tế bào soma của từng con bò nhằm chủ động trong việc kiểm soát dịch bệnh.

Hầu hết các trang trại hộ gia đình và gần một nửa số trang trại trong hợp tác xã mua nguyên liệu thức ăn cho bò từ một “trung tâm thức ăn chăn nuôi trong hợp tác xã”. Phần còn lại họ sử dụng những nguyên liệu sẵn có tại trang trại của mình.

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Thức ăn cho bò nổi tiếng ở Israel là lúa mỳ ủ và lúa mỳ khô vì họ có thể tận dụng được lượng mưa trong mùa đông và hệ thống tưới tiêu để tưới cho cây. Ngoài ra còn có một số người sử dụng cây họ đậu phơi khô cho mùa đông vì nó cần ít hoặc không cần phải tưới tiêu, chủ yếu là cỏ ba lá và đậu tằm. Một số loại cao lương ủ chua cũng được sử dụng làm thức ăn, và đã trở nên phổ biến dịp gần đây. Bên cạnh đó, một lượng nhỏ ngô ủ chua và cỏ khô alfalfa cũng được sử dụng.

Lúa mì hay yến mạch khô rất có giá trị đối với bò cạn sữa, tuy nhiên chất lượng lại không được cao. Rơm rạ và phân gia cầm lên men thì được sử dụng cho bò hậu bị. Khẩu phần ăn của Israel sử dụng một lượng lớn các sản phẩm là các chất cô đặc có chứa nhiều xơ. Bã vỏ cam quýt, chủ yếu là khô nhưng đôi khi cũng có váng ướt; hạt ngô chưng cất khô với dung môi (DDGS); thức ăn có chứa gluten; cám lúa mỳ và sản phẩm thải từ tiệm bánh được sử dụng như nguyên liệu thức ăn có giá trị cho bò.

Tất cả các trang trại ở Israel đều bổ sung thêm vitamin và khoáng vào trong khẩu phần ăn cho bò, nhiều người còn trộn thêm các chất phụ gia khác như nấm men sống và chất kết dính độc tố. Khi có vấn đề về tiêu hóa xảy ra, bộ đệm (sodium bicarbonate) và chất béo no được thêm vào trong khẩu phần coi như là nguồn năng lượng khác. Người ta cũng sử dụng urê như một nguồn protein hòa tan rẻ tiền.

Các khẩu phần ăn được xây dựng phụ thuộc nhiều vào giá cả và độ tiện dụng của mỗi nguyên liệu. Những nguyên liệu lên men nhanh được dùng rất phổ biến. Một lượng nhỏ đường thường được thêm vào để nâng cao hàm lượng chất béo trong sữa.

Đối phó với stress nhiệt
Israel không phải là nơi có khí hậu lý tưởng cho chăn nuôi bò sữa. Nhiệt độ có ảnh hưởng rất lớn lên các thông số sinh lý trên bò, điều đó được thể hiện rõ trong bảng 2 giữa 32ºC và 18ºC.

Giảm lượng thức ăn thô xanh xuống càng ít càng tốt, thấp nhất là 22%. Duy trì các dịch tiết trong cơ thể như hô hấp, lượng nước hấp thụ vào, lượng nước thải ra qua đường tiểu hay bốc hơi (bị ảnh hưởng nhiều bởi nhiệt độ). Để giúp bò ít sản sinh nhiệt trong mùa hè, chế độ dinh dưỡng trong khẩu phần cũng nên được thay đổi, ví dụ như sử dụng thức ăn gia súc có chất lượng cao, bỏ qua các chất béo, trộn thêm khoáng.

Để quản lý stress nhiệt ở bò sữa, tùy thuộc vào từng điều kiện cụ thể khác nhau mà chúng ta có các biện pháp như sau:
- Ngăn ngừa và làm giảm bức xạ mặt trời bằng cách làm bóng và làm trắng mái nhà.
- Làm mát trực tiếp (khi thời tiết ẩm) cho bò như tắm, phun nước làm ướt toàn thân, thông gió hay kết hợp giữa các biện pháp trên.
- Làm lạnh gián tiếp lên tiểu khí hậu chuồng nuôi (nhất là khi thời tiết khô nóng) như phun sương mù, làm mát và điều hòa không khí.

Các giải pháp dinh dưỡng chính để đối phó với stress nhiệt:
- Xây dựng khẩu phần ăn phù hợp (tập trung vào năng lượng và protein, giảm thức ăn tinh, sử dụng thức ăn tinh chất lượng cao, kiểm tra lượng khoáng và phụ gia cho phù hợp, sử dụng nước vừa đủ).
- Cho ăn làm nhiều lần, tránh tình trạng thức ăn bị lên men.
- Cho ăn vào buổi tối và ban đêm khi quá trình tiêu hóa và quá trình lên men được thực hiện.
- Sử dụng thức ăn ngon miệng.

Làm mát, làm mát và làm mát
Tất cả các trang trại đều sử dụng hệ thống làm mát chuyên dụng, chủ yếu là các máy móc để tạo hơi nước, phòng tắm chuyên dụng, quạt treo hoạt động liên tục với cường độ cao. Những con bò được làm mát 6-8 lần/ ngày: ba lần trước khi vắt sữa và ít nhất một lần trong khi vắt. Tổng cộng trung bình mỗi ngày từ 4-6 giờ.

Gần đây, Bộ nông nghiệp Israel đã bắt đầu thử nghiệm hệ thống làm mát mới cho bò, với hệ thống này, toàn bộ chuồng nuôi sẽ được đóng kín sau đó người ta sử dụng “quạt máy bay khổng lồ” và máy phun sương áp suất cao để làm mát tiểu khí hậu chuồng nuôi.

Bí mật đằng sau thành công

Israel luôn đạt được sản lượng sữa cao mặc dù điều kiện thời tiết không thuận lợi. Chủ yếu là nhờ sự phối hợp tốt giữa các ngành, tổ chức liên quan; dịch vụ chuyên nghiệp; có sự chia sẻ cơ sở dữ liệu; ứng dụng rộng rãi công nghệ cao. Bên cạnh đó, giáo dục cũng không kém phần quan trọng với thành công trong tương lai.

Hơn nữa, ngành công nghiệp sữa là nghành công nghiệp duy nhất ở Israel được lên kế hoạch cho cả quốc gia, bao gồm cả việc thực hiện hạn ngạch sữa, Đây cũng được coi là nhiệm vụ quan trọng của quốc gia.

 Hoa Đá tổng hợp

Các nhà nghiên cứu tại Đại học California Davis (UC Davis) đã xác định được nguyên nhân cái chết ở chim bồ câu band-tailed sống hoang dã sống tại miền Tây Bắc Mỹ có liên quan đến một loại ký sinh trùng được phát hiện gần đây.

Các nhà nghiên cứu tại trường đại học UC Davis và Sở Cá và Động vật hoang dã (CDFW) California đã xác định kí sinh trùng Trichomonosis là một yếu tố quan trọng gây ra cái chết cho loài chim hoang dã, bệnh thường xảy ra vào mùa đông đó là mùa của các loài chim di cư.

Tác nhân gây bệnh mới này có nguồn gốc từ Bắc Mỹ - Theo nghiên cứu do các nhà khoa học tại Đại học UC Davis, và các Sở Cá và Động vật hoang dã tại California.

Các nhà khoa học khẳng định rằng loài ký sinh trùng mới này có liên quan với các loài ký sinh trùng được phát hiện cách đây gần 10 năm - Trichomonas gallinae, hai loài này gần đây đã gây ra cái chết của hàng ngàn chim bồ câu hoang dã khi chúng di cư qua bờ biển Thái Bình Dương. Dịch bệnh đã sảy ra nhiều trong dãy núi thuộc duyên hải miền Trung California và dãy núi Sierra Nevada. Các nhà khoa học đã đặt tên cho tác nhân gây bệnh mới này là Trichomonas stableri.

Bệnh Trichomonosis trên chim và gia cầm là một bệnh đang diễn ra và có khả năng gây tử vong cao, tạo ra tổn thương nghiêm trọng tại vùng thực quản làm chim không ăn và uống nước được. Ngoài ra kí sinh trùng còn có thể gây tổn thương khí quản làm chim nghẹt thở dẫn đến chết. Bệnh này có niên đại từ khi có khủng long trên trái đất, các nhà khoa học đã tìm thấy những biểu hiện của tổn thương do Trichomonosis gây ra trong bộ xương của một loài khủng long bạo chúa Tyrannosaurus rex (T-Rex). Bệnh cũng có thể đã góp phần vào sự tuyệt chủng của chim bồ câu viễn khách (The Passenger Pigeon) cách đây 100 năm.

Dịch bệnh có thể dẫn đến cái chết của hàng ngàn loài chim trong một khoảng thời gian ngắn. Vào năm 2007, một ổ dịch ở Carmel Valley đã giết chết khoảng 43.000 con chim.

"Các loài ký sinh trùng tương tự đã giết chết chim bồ câu band-tailed hoang dã trong đợt dịch và nó cũng có thể giết chết những con chim khi không có dịch bệnh", tác giả Yvette Girard, một học giả sau tiến sĩ tại Trung tâm Y tế động vật hoang dã thuộc khoa Thú y trường đại học California Davis cho biết tại thời điểm nghiên cứu. "Điều này cho thấy có thể có các yếu tố khác đang diễn ra trong sự chết dần của đàn chim."
"Chúng tôi đang điều tra những gì gây ra sự chết dần, có thể được gây ra bởi những con gia cầm mang mầm bệnh và dễ bị tổn thương trong điều kiện môi trường nhất định, hoặc thậm chí lan tỏa từ một loài khác gần đó,"Giáo sư, nhà nhiên cứu chính - Christine Johnson thuộc trường đại học Califonia Davis, Trung tâm y tế động vật hoang dã cho biết.

Giữa mùa đông 2011 và mùa xuân năm 2012, đã có tám sự kiện về sự chết dần của loài chim - được định nghĩa là nhiều hơn năm con chim chết được tìm thấy trong các khu vực địa lý tương tự nhau trong cùng một khoảng thời gian. Nghiên cứu đã khẳng định có 96% Trichomonosis đã được tìm thấy trong cơ thể của các loài chim đã chết, ốm hoặc chim khỏe mạnh tại bảy trong những sự kiện chết dần. Bệnh này cũng được tìm thấy khoảng 36% trong cơ thể của chim bồ câu hoang dã tại các trung tâm phục hồi chức năng động vật hoang dã, 11% trong cơ thể chim bồ câu hoang dã thiệt mạng do săn bắn và 4% trong cơ thể những con chim bị bắt sống.

"Điều làm cho bệnh này sảy ra nghiêm trọng với chim bồ câu band-taile đó là tỷ lệ sinh sản thấp - mỗi năm sự già hóa trong đàn tăng lên - bệnh thường xảy ra trong mùa đông” đồng tác giả Krysta Rogers, một nhà khoa học môi trường ở Sở cá và Động vật hoang dã California nói. "Điều đó có nghĩa gần như tất cả các loài chim chúng ta mất đi trong các đợt dịch là các loài chim trưởng thành. Chúng đang bị giết chết trước khi chúng có khả năng sinh sản vào mùa xuân. "

Sự kiện chim bồ câu band-taile bị chết đã được báo cáo ở California ít nhất là từ năm 1945 nhưng đã tăng lên rất nhanh trong thập kỷ qua, với mức độ nghiêm trọng tăng lên trong sáu báo cáo của 10 năm vừa qua.

"Đi sâu vào nghiên cứu, chúng tôi dự kiến sẽ tìm thấy một loài duy nhất có độc lực cao ở các mẫu được lấy từ các ổ dịch” Girard cho biết.
Mổ khám chim bệnh và xét nghiệm mẫu đã được tiến hành ở bệnh viện thú y California, Phòng thí nghiệm an toàn thực phẩm tại trường đại học UC Davis và điều tra Phòng thí nghiệm động vật hoang dã tại Sở Cá và Động vật hoang dã California.

Cả hai nghiên cứu được tài trợ bởi Sở cá và động vật hoang dã California và Cá và Động vật hoang dã Hoa Kỳ.

Nghiên cứu đặt tên cho các loài ký sinh trùng mới được công bố trên tạp chí, Tạp chí quốc tế về Ký sinh trùng: ký sinh trùng và động vật hoang dã. Nghiên cứu giải thích cách trichomonosis đang ảnh hưởng đến chim bồ câu ban nhạc đuôi được công bố trên tạp chí, nhiễm, di truyền học và tiến hóa.

Gà_8xx

Trong tuần vừa qua thị trường miền Bắc nước ta giữ mức giá tương đối ổn định. Trong tuần chỉ có giá giống gia cần tăng đột biến, các cơ sở giống uy tín đều báo giá tăng so với tuần trước từ 2.000 - 3.000 đ/con ghi nhận tại một số thị trường lớn như  Bắc Giang là 14.500 đ/con, Hà Tây cũ 15.000đ/con, Vĩnh Phúc 14.000 đ/con, Thái Nguyên 14.500 đ/con. Trong khi đó giá  gà thịt và trứng gà vẫn giữ ở mức độ ổn định. Với tình hình giá cả như hiện nay người chăn nuôi gà đang có lãi khá. Với một đàn gà thịt hiện nay người chăn nuôi đang lãi từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng trên 1.000 gà lông màu nuôi thịt. Tại thị trường miền Bắc chúng tôi đã tổng hợp được thông tin giá cả của một số sản phẩm chăn nuôi như sau. 

 Trang trại chăn nuôi heo theo quy mô công nghiệp

Chú ý: -Heo lai đẹp là heo có tỉ lệ máu ngoại từ 3/4 đến 7/8 trở lên.
              -Heo lai xấu là heo có tỉ lệ máu nội cao.
              -Giá heo siêu giống là giá của heo giống xách tai 7-10kg.

     Ga_8xx 

FAO đã trao đổi với các bộ trưởng trong cuộc họp "y tế và nông nghiệp" ở Indonesia rằng hệ thống giám sát dịch bệnh gia súc đòi hỏi phải được duy trì hỗ trợ và có một vai trò hết sức quan trọng trong việc ngăn chặn các mối đe dọa lên con người.

"Thú y vẫn là một trong những mắt xích yếu nhất trong việc làm thế nào để giảm các nguy cơ bùng phát dịch bệnh", Giám đốc thú y của FAO Juan Lubroth cho biết trong bài phát biểu chuyển giao tại một cuộc họp bàn nghị sự về An ninh Y tế toàn cầu (GHSA) tại Jakarta, Indonesia (ngày 20-21/8/2014) với sự tham dự của các cơ quan chuyên trách về sức khỏe con người và động vật cũng như các chuyên gia từ khắp nơi trên thế giới.

Theo ông Lubroth, dịch Ebola bùng phát hiện nay ở Tây Phi là một "lời nhắc nhở bi thảm" không chỉ của sự cần thiết phải tăng cường hỗ trợ cho các hệ thống y tế công cộng trên thế giới đang phát triển, mà còn về tầm quan trọng của việc đảm bảo rằng các nước có thể theo dõi và kiểm soát tốt dịch bệnh trên động vật.

Trong khi việc hạn chế lây truyền từ người sang người vẫn là mối quan tâm hàng đầu ở Tây Phi hiện nay, đại dịch bùng phát là do virus từ động vật hoang dã truyền lây sang cho người.

Các đại dịch gần đây trên người - như dịch cúm gia cầm, hội chứng hô hấp cấp tính (SARS) và hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS) - đều được cho là có bắt nguồn từ động vật. Thật vậy, một báo cáo của FAO xuất bản năm ngoái (2013) nhấn mạnh rằng 70% các ca bệnh mới được phát hiện trong những thập kỷ gần đây có nguồn gốc động vật.

Chuẩn bị là chìa khóa

"Bệnh truyền lây từ động vật sang người thực sự là một mối quan tâm rất lớn, tuy nhiên chúng ta có thể hành động trước khi mầm bệnh kịp di chuyển từ vật sang người rồi bùng phát thành dịch, và gây ra những thiệt hại đáng kể về con người cũng như đời sống sinh hoạt", ông Lubroth cho biết.

"Muốn ứng phó tốt hơn khi đối mặt với những rủi ro như vậy, các nước cần chuẩn bị đầy đủ nguồn lực để có thể hiểu rõ hơn về nguồn gốc của mầm bệnh cũng như ngăn chặn chúng tiếp cận với con người ngay tại những nơi đầu tiên phát hiện ra. Bằng cách hiểu được các mối đe dọa lên sức khỏe động vật, chúng ta mới có thể lường trước những biến cố có thể xảy ra và từ đó giúp ngăn chặn những bi kịch không đáng có cho loài người", ông nói thêm.

Theo FAO, chúng ta cần xem xét lại cách hỗ trợ y tế toàn cầu mà cộng đồng quốc tế đang làm hiện nay, với trọng tâm mới chuyển dần sang đầu tư cơ sở hạ tầng, hệ thống và năng lực chuyên môn ở cấp quốc gia nhằm giúp giảm bớt những rủi ro trong các tình huống khẩn cấp xảy ra ở nơi đầu tiên và tăng khả năng ứng biến, phục hồi của cộng đồng và hệ thống y tế để đáp ứng khi có biến cố.

Để hỗ trợ quá trình chuyển đổi như vậy, FAO và các đối tác đang ủng hộ phương pháp tiếp cận mới được gọi là "One Health", là phương pháp dựa trên sự tương tác giữa các yếu tố môi trường, sức khỏe động vật và sức khỏe con người. Trên cơ sở đó, các chuyên gia sức khỏe con người, các chuyên gia thú y, nhà xã hội học, kinh tế học , và sinh thái học cùng nhau cộng tác làm việc để ngăn chặn nguy cơ dịch bệnh.

Tại hội nghị ở Jakarta, 60 quốc gia cũng như các tổ chức quốc tế như FAO, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Thú y Thế giới (OIE) đang thảo luận làm thế nào để hợp tác dưới sự bảo trợ của GHSA, một nỗ lực quốc tế nhằm tăng cường hệ thống y tế để giúp ngăn ngừa, phát hiện và ứng phó với các mối đe dọa dịch bệnh mới nổi.

Tại Jakarta, FAO cũng làm cho công tác phòng chống dịch bệnh tại thời điểm này trở nên tốt hơn nhờ việc gắn liền nó với các lợi ích phát triển dài hạn. Cả dịch bệnh trên động vật và con người đề có ảnh hưởng to lớn đến xã hội, như cắt giảm sản lượng lương thực và thực phẩm sẵn có làm ảnh hưởng đến an ninh lương thực trong ngắn hạn. Cũng như sự gián đoạn đời sống, nền kinh tế nông thôn kéo dài trong nhiều năm.

Hoa Đá tổng hợp

Bệnh viêm phế quản (IB) là bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng trên gia cầm, bệnh được mô tả lần đầu vào năm 1931 tại Mỹ. Nguyên nhân gây bệnh là do Corona virus (ARN virus) gây ra. Đây là bệnh gây thiệt hại kinh tế rất lớn, bệnh xảy ra quanh năm và trên mọi lứa tuổi ở gà, với tỷ lệ mắc bệnh 50 - 100%, gây chết 0 – 25%. Bệnh đặc biệt nguy hiểm đối với gà con dưới 1 tháng tuổi, và gây thiệt hại nghiêm trọng gà nuôi lấy trứng giống và trứng thương phẩm.

Sơ lược về virus gây bệnh IB trên gà

 Một nghiên cứu tại Mỹ đã chỉ ra rằng thức ăn chăn nuôi có chứa virus PED có thể đây chính là nguyên nhân giết chết khoảng hơn 13% tổng đàn heo của Mỹ trong thời gian qua. Tác giả chính của nghiên cứu cho biết, nghi vấn trên được đưa ra bởi những người chăn nuôi và các bác sỹ thú y đang hoạt động trong vùng dịch bệnh, theo Reuters.

Những phát hiện trên vừa được công bố trong tháng 8 vừa qua trên tạp chí "BMC Veterinary Research" đã giúp ngành thức ăn chăn nuôi được kiểm soát chặt chẽ hơn trong cuộc chiến chống lại PEDv. Mức độ lây lan nhanh của PEDv đã giết chết khoảng 8 triệu con heo kể từ khi nó xuất hiện lần đầu tiên ở Mỹ vào năm ngoái (2013), đẩy giá thịt heo của Mỹ cao kỷ lục từ trước đến nay.

Thức ăn chăn nuôi

Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã thu thập 3 mẫu thức ăn từ 3 trang trại Iowa và Minnesota bị nhiễm PEDv và có cùng 1 nguồn thức ăn. Sau đó, các mẫu thức ăn trên được dùng cho 5 con lợn trong một thí nghiệm tại một trường Đại học ở bang South Dakota, kết quả là tất cả heo đã nhiễm virus PED. Những heo con không được cho sử dụng thức ăn trên thì không bị nhiễm bệnh.

"Nghiên cứu này giúp xác nhận rằng virus có thể sống được trong thức ăn chăn nuôi", ông Scott Dee, giám đốc nghiên cứu của phòng khám thú y Pipestone tại tiểu bang Minnesota và là tác giả chính của nghiên cứu cho biết trong một cuộc phỏng vấn. "Điều đó chưa bao giờ được thực hiện trước đây." ông nói thêm.

Nghiên cứu này không xác định cách thức ăn bị nhiễm PEDv. Có thể là thành phần trong thức ăn chăn nuôi như ngô hay đậu tương, đã bị nhiễm virus. Thức ăn cũng có thể bị ô nhiễm theo những cách khác, chẳng hạn như trong quá trình vận chuyển, ông Dee nói. Và các mẫu thức ăn trên không chứa các sản phẩm máu lợn bị nghi ngờ có mầm bệnh truyền nhiễm.

Các nhà nghiên cứu đã cố gắng để xác định cách thức lây lan của PEDV để giúp kiểm soát dịch bệnh. Kết quả nghiên cứu của Dee chính là "một mảnh ghép của câu đố mà chúng tôi đã tìm kiếm được" Tom Burkgren, giám đốc điều hành của Hiệp hội các bác sĩ thú y heo Mỹ cho biết.

Nghiên cứu trên có ý nghĩa rất lớn đối với những người chăn nuôi để họ có thể yêu cầu các nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi kiểm soát kỹ lưỡng và ngăn chặn việc ô nhiễm PEDv, Paul Sundberg, phó chủ tịch của khoa học và công nghệ cho Hội đồng Thịt heo quốc gia.

Các nhà nghiên cứu trước đây đã khẳng định rằng PEDV được truyền từ heo sang heo do tiếp xúc với phân, trong phân đó có virus. Nó cũng có thể lây lan từ trang trại này đến trang trại khác thông qua các phương tiện vận chuyển. Virus gây tiêu chảy, nôn mửa và luôn gây tử vong cho heo con theo mẹ.

Hoa Đá tổng hợp