Nghiên cứu kiểm soát bệnh E.coli sưng phù trên heo

Published in Bệnh trên Heo
| Ngày27/06/2017

Vi khuẩn E.coli thường tồn tại song song trên đường tiêu hóa của heo cũng như nhiều loài loài vật nuôi khác. Chúng có vai trò trong việc cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột, tuy nhiên trong một số trường hợp chúng cũng gây bệnh và gây thiệt hại lớn cho người chăn nuôi.

 

Vi khuẩn E.coli thường gây ra 2 biểu hiện chủ yếu trên đàn heo nhiễm bệnh đó là tiêu chảy nặng và sưng phù (bệnh E.coli sưng phù đầu). Để hiểu rõ vì sao E.coli có thể gây ra 2 biểu hiện trên chúng ta cùng tìm hiểu những thông tin dưới đây, đồng thời VietDVM cũng giới thiệu những giải pháp, nghiên cứu kiểm soát E.coli sưng phù bằng vaccine.

 

Xem nhiều:

- 10 nguyên nhân gây bùng phát bệnh E.coli trong trại

- Chẩn đoán - điều trị bệnh E.coli trên heo con theo mẹ

 

 

Vi khuẩn E.coli gây ra 2 nhóm biểu hiện bệnh

Vi khuẩn E.coli chủ yếu gây các biểu hiện bệnh sưng phù và tiêu chảy trên heo tuy nhiên có 2 nhóm hoàn toàn khác nhau gây ra hiện tượng trên.

 

Bệnh sưng phù (OD - Oedema disease) có nguyên nhân từ độc tố Shiga do vi khuẩn Escherichia coli (E.coli - STEC), trong đó bao gồm các serotype O157: H7, O104: H4 và một số serotype khác gây ra.

 

Các chủng E.coli sinh độc tố, tồn tại trên niêm mạc thành ruột bởi nguyên tố bám dính F18ab sau đó sản sinh độc tố Stx2e gây tổn thương mạch máu. Ngoài ra các yếu tố bám dính khác cũng được tìm thấy trong quá trình tiến triển của bệnh. Trong cơ thể heo cũng có thể tồn tại chủng E.coli có khả năng sản sinh độc tố Stx2e để gây bệnh sưng phù nhưng thiếu yếu tố bám dính F18 nên không thể gây bệnh.

 


  • STEC: là nhóm vi khuẩn E.coli sinh độc tố
  • Độc tố Shiga gồm hai nhóm chính, Stx1 và stx2 chún được đặ tên Kiyoshi Shiga. Lần đầu tiên mô tả được chúng là từ vi khuẩn Shigella dysenteriae gây bệnh lỵ

 

Heo có dấu hiệu thần kinh gây ra bởi STEC (ảnh:  Dr. Hector Patullo)
Heo có dấu hiệu thần kinh gây ra bởi STEC (ảnh: Dr. Hector Patullo)

Vi khuẩn E.coli còn là nguyên nhân quan trọng gây ra bệnh tiêu chảy trên heo con theo mẹ và heo cai sữa (Enterotoxigenic E.coli). Chủng F4 (K88) là một trong các chủng ETEC gây thiệt hại nặng nề nhất trong thời gian heo con theo mẹ và giai đoạn đầu sau cai sữa (có thể gây tiêu chảy đến chết). Các chủng F5 (K99), F6 (987P) và F7 (F41) cũng được phát hiện trong giai đoạn heo con theo mẹ. Yếu tố bám dính F18 cũng được tìm thấy trong các ca bệnh tiêu chảy ở heo con nhưng chủ yếu là F18ac. Với các chủng gây tiêu chảy thường tiết ra độc tố Thermolablibe (TL) gồm 2 loại độc tố chịu nhiệt là Sta và Stb.

 

 

Để kiểm soát và hạn chế thiệt hại do Enterotoxigenic  E. coli  và E.coli gây độc tố Shiga. Đã có nhiều loại vaccine được phát triển bằng việc áp dụng các hệ thống miễn dịch khác nhau.

 

Một ca nhiễm E.coli sưng phù (ảnh:  Dr. Hector Patullo)
Một ca nhiễm E.coli sưng phù (ảnh: Dr. Hector Patullo)

 

Vaccine chống lại bệnh sưng phù do E.coli.

Để kiểm soát bệnh sưng phù trước đây thường dùng thuốc kháng sinh hoặc quản lý hệ vi sinh vật đường ruột thông qua chế độ dinh dưỡng. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nhiều loại Vaccine đã được phát triển nhằm kiểm soát bệnh.

 

Cơ chế của những vaccine này là đưa kháng thể đặc hiệu vào cơ thể để thúc đẩy sản sinh miễn dịch chủ động để ngăn sự bùng phát bệnh.

 

Tiêm phòng thụ động

Chương trình tiêm phòng được xây dựng để ngăn chặn E.coli đó là sử dụng kháng huyết thanh có chứa Stx2e (kháng huyết thanh này được tạo ra từ heo nái được tiêm vaccine có chứa STEC-F18 và có đáp ứng miễn dịch tốt), hiện phương pháp này cho hiệu quả khá tốt nhưng thời gian bảo hộ không được dài.

 

Một giải pháp khác cũng được đưa ra đó là sử dụng vaccine có chứa STEC-Stx2e cho heo nái để kiểm soát E.coili gây bệnh sưng phù trong thời gian heo con theo mẹ đã mang lại hiệu quả. Các nhà khoa học đã phát triển một đột biến nhằm nhân đôi một trong các tiểu đơn vị A trong Protein của Stx2e → tăng khả năng tạo kháng thể đặc hiệu chống lại Stx2e và duy trì ở mức cao trong máu; vaccine được tiêm khoảng 3-5 tuần trước khi heo nái đẻ sẽ tạo được miễn dịch và duy trì miễn dịch ở mức cao trong máu và truyền được cho heo con qua sữa.

 

 

Tiêm chủng chủ động

Cho heo con uống vaccine có chứa chủng STEC-Stx2e đột biến vào hai ngày trước khi cai sữa có thể giúp quản lý được bệnh. Tuy nhiên phương pháp này chỉ thành công và duy trì được kháng thể khi cho uống vaccine trong 4 ngày liên tục.

 

Một loại vaccine mới dựa trên chủng biến đổi gen STEC-Stx2e (thay đổi gen quy định độc tố Stx2e) được tiêm vào thời điểm 2 ngày trước khi cai sữa. Ưu điểm của phương pháp này là không chỉ tạo miễn dịch bởi IgG mà còn thúc đẩy IgA ghi nhớ Stx2e (IgA-Stx2e đã được tìm thấy trong phân).

 

Một loạt các thử nghiệm khác như tiêm vi khuẩn đã được làm bất hoạt độc tố Stx2e trong tuần đầu và tuần 3 cho heo con sau khi sinh cũng có thể bảo vệ được heo con khỏi bệnh.

 

Tuy nhiên hiện tại chưa có vaccine thương mại nào được công bố và đưa ra thị trường để kiểm soát độc tố này.

 

Tại châu Âu một loại vaccine dựa trên công nghệ tái tổ hợp và biến đổi gen đã được phát triển để kiểm soát độc tố này. Vaccine được tiêm cho heo con lúc 4 ngày tuổi. Nghiên cứu thực địa cho thấy vaccine này có khả năng ngăn ngừa các biểu hiện lâm sàng của bệnh (có thể trung hòa bệnh sau 21ngày kể từ khi tiêm) và kháng thể có thể duy trì tới 3 tháng sau khi tiêm.

 

Mặc dù các chủng STEC gây biểu hiện sưng phù cần nguyên tố bám dính F18 để gây bệnh nhưng việc phát triển một kháng thể chống lại F18 dường như không đủ để ngăn chặn việc bám dính của vi khuẩn lên thành ruột.

 

Như vậy:
  • Hai nhóm E.coli gây bệnh trên heo thuộc 2 serotuype khác nhau, điều này có thể giải thích vì sao có thể điều trị thành công e.coli tiêu chảy nhưng vẫn kháng sinh đó lại không thể điều trị E.coli sưng phù.
  • Hiện tại việc dùng kháng thể để kiểm soát cũng như điều trị E.coli sưng phù vẫn khá hiệu quả mặc dù chi phí cao và thời gian bảo hộ ngắn.
  • Có rất nhiều nghiên cứu triển vọng về vaccine kiểm soát đươc nhóm vi khuẩn E.coli sưng phù

 

 Tiến Dũng biên dịch
(theo Pig333)       

Ý kiến bạn đọc (1) | Viết bình luận
Bình luận như khách
Hoặc đăng nhập để bình luận
0 / 3000 Giới hạn ký tự
Chuỗi của bạn nên trong khoảng 10-3000 ký tự
Lưu ý: Bình luận của bạn sẽ phải đợi kiểm duyệt trước khi hiển thị.
Điều khoản & Quy định.

 

LIÊN HỆ

VietDVM - Trang thông tin và kiến thức
chăn nuôi thú y uy tín và lớn nhất Việt Nam

Hotline: 0934-671-388  |  Email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

  Bạn đang sử dụng VietDVM v3.6
© Bản quyền thuộc về VietDVM™
Ω Vận hành và khai thác bởi công ty CP Ứng dụng & Truyền thông X7PLUS® JSC
Giấy phép số 391/GP-BTTT cấp bởi Bộ Thông tin và truyền thông.
® Website VietDVM.com đã đăng ký Luật bản quyền quốc tế.    DMCA.com Protection Status

 

 

 

  • VietDVM - Trang thông tin và kiến thức Chăn nuôi Thú y uy tín và lớn nhất Việt Nam

    © Bản quyền 2014 - 2020 thuộc về VietDVM™. ¶ Bạn đang sử dụng VietDVM™ v3.6

    ∩ Giấy phép số 391/GP-BTTT cấp bởi Bộ Thông tin và truyền thông.

    ® Website VietDVM.com đã đăng ký Luật bản quyền quốc tế.

    Ω Vận hành và khai thác bởi Công ty CP Ứng dụng và Truyền thông X7PLUS - X7PLUS® JSC

    VPGD: Tầng 8, tòa nhà Hanoi Creative City, Số 1 Lương Yên, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.

    Email: X7PLUS.jsc@gmail.com | Website: www.X7PLUS.com

  • Liên hệ nội dung & kết nối VietDVM:

    Facebook: @congdongVietDVM | Twitter: VietDVM | Likedin: /in/VietDVM

    Hotline: 0934-671-388 | Email: vietdvm@gmail.com

     

    Liên hệ quảng cáo & hợp tác:

    Tel: 0246-2949-951 | 0934-671-388 | vietdvm@gmail.com

  • logo X7PLUS DMCA.com Protection Status